Depresja to zaburzenie psychiczne o zróżnicowanym charakterze, które u każdej osoby może przejawiać się w odmienny sposób. Jej dokuczliwe objawy wpływają na każdą sferę życia i utrudniają, a nawet całkowicie uniemożliwiają normalne funkcjonowanie. Jakie są rodzaje depresji i charakterystyczne dla nich symptomy?
Depresja lękowa (agitowana)
Objawia się głębokim smutkiem, wyjątkowo silnym uczuciem niepokoju i nerwowym pobudzeniem, co wpływa nie tylko na sferę psychiczną chorego, ale również to, jak się zachowuje. Osoba cierpiąca na depresję lękową jest drażliwa, wybuchowa, a nawet agresywna wobec siebie i otoczenia, co wynika z potrzeby rozładowania stale utrzymującego się napięcia psychoruchowego. Widzi przyszłość w czarnych barwach, często ma bardzo niskie poczucie własnej wartości i miewa myśli samobójcze.
Zarówno symptomy, jak i przyczyny depresji lękowej są złożone. Mogą występować w różnych okolicznościach, także w przebiegu innych zaburzeń psychicznych, takich jak np. choroba afektywna dwubiegunowa. Żeby je poskromić, najczęściej łączy się psychoterapię z leczeniem farmakologicznym.
Depresja psychotyczna (urojeniowa)
Oprócz objawów charakterystycznych dla depresji, takich jak przewlekłe poczucie smutku, apatia czy też anhedonia, czyli niemożność czerpania przyjemności z aktywności, które wcześniej dawały radość, w jej przypadku występują także symptomy psychotyczne, takie jak:
- urojenia,
- omamy.
Ponadto, chory odczuwa nasilony lęk, a także może cierpieć na spowolnienie psychoruchowe i zaburzenia funkcji poznawczych. Jest przepełniony obawami przed utratą zdrowia, pracy czy też majątku, a także przekonaniami o własnej winie. Może również borykać się z niskim poczuciem wartości, które prowadzi do osamotnienia i myśli samobójczych. Leczenie depresji psychotycznej najczęściej polega na połączeniu terapii farmakologicznej z profesjonalnym wsparciem psychologicznym.
Depresja maskowana
Jest trudna do zdiagnozowania, gdyż nie przejawia typowych objawów, takich jak przewlekły smutek czy też apatia. Jej występowaniu mogą towarzyszyć m.in.:
- bóle brzucha, głowy, klatki piersiowej, pleców, rąk, nóg lub narządów płciowych,
- mrowienie ciała,
- zaburzenia erekcji lub przedwczesny wytrysk,
- nieregularne miesiączki,
- nudności, zaparcia, biegunki,
- pogorszenie widzenia,
- fobie, lęki, natręctwa,
- zachowania kompulsywne, ryzykowne i nieracjonalne,
- problemy ze snem.
Depresja ciążowa
Wynika ze stresu, jaki kobieta odczuwa w związku z ciążą, porodem i połogiem. Przyszła mama często musi zmodyfikować dotychczasowe plany, nawyki i przyzwyczajenia, przez co czuje lęk i niepokój. Dodatkowo szalejące hormony utrudniają zapanowanie nad myślami i emocjami, co może prowadzić do rozwoju depresji.
Depresja poporodowa
Pojawia się zaraz po urodzeniu dziecka, najczęściej bez wyraźnej przyczyny. Objawia się obniżonym nastrojem i apatią. Kobieta jest płaczliwa i nic ją nie cieszy. W skrajnych przypadkach nie chce nawet zajmować się dzieckiem. Jeśli stan ten ma charakter przejściowy, określa się go mianem baby blues. Jeżeli nie ustępuje samoistnie w ciągu dwóch tygodni od wystąpienia pierwszych symptomów, kwalifikowany jest jako depresja poporodowa.
Depresja atypowa
Jej objawy różnią się od typowych symptomów depresji. Często charakteryzuje ją wzmożony apetyt i nadmierna senność. Towarzyszyć może jej także spowolnienie psychoruchowe, odczuwanie ciągłego niepokoju i nadwrażliwość na odrzucenie w relacjach interpersonalnych. U niektórych osób zdarza się, że dokuczliwe objawy występują rankiem, a wieczorem ustępują.
Depresja może mieć różne twarze. Nie zawsze jej objawy są widoczne na pierwszy rzut oka. Tymczasem nieleczone mogą całkowicie uniemożliwić normalne funkcjonowanie. Jeżeli zauważysz niepokojące symptomy u siebie lub swoich bliskich, reaguj. Nie bój się prosić o pomoc i ją oferować. Jeżeli nie wiesz, co robić, skontaktuj się ze specjalistami. Podpowiedzą Ci oni, jakie kroki podjąć w pierwszej kolejności.
